Nobel Ödüllü Pakistanlı bilim insanı Abdus Salam (Abdülselam) kimdir? Abdus Salam neyi icat etmiştir? İşte Abdus Salam'ın (Abdülselam) akıllardan çıkmayan Nobel konuşmasına ilişkin ayrıntılar ve Abdus Salam'ın kısaca hayatı.

Abdus Salam Kimdir? Abdus Salam'ın Kısaca Hayatı

29 Ocak 1926'da bugün Hindistan sınırları içinde olan Pencap Eyaleti-Jhang'da dünyaya geldi. Dedesi de bir fizikçi olan Abdus Salam'ın babası yaşadıkları mahallede eğitim memurluğu yapıyordu. 14 yaşında Punjab Üniversitesi'ne girmeyi başaran Abdus Salam, o güne kadar Penjap Ünivesitesi'nde alınamamış bir yeterlilik puanıyla üniversiteye yerleşmeyi başardı. İlk önce Urdu ve İngiliz Edebiyatı'na giden Abdus Salam, bundan sonra fikrini değiştirip matematiğe yöneldi. 

Mezuniyetinden sonra babası Abdus Salam'ın Hint Sivil Servisi'ne katılmasını istiyordu. Nitekim o dönemde tahsilli kesimin yoğun şekilde rağbet gösterdiği bu prestijli çalışma alanına kendisi de başvursa da gözündeki bozukluktan dolayı kabul edilmedi. 

Ardından kendi istediği alana yönelerek, 1946 yılında Government College Üniversitesi matematik bölümünden mezun oldu. Bunun hemen ardından da Cambridge, Aziz John Koleji’nden burs kazandı. Bundan sonra da Abdus Salam'ın matematik ve fizik alanında beğeni toplayan çalışmaları başladı. 1950'de doktora öncesi fiziğe katkısından dolayı Cambridge Üniversitesi Smith Ödülü’ne layık görüldü. Bu arada fizik laboratuvarlarından teklif alsa da kendi gelişimini ve eğitimini sürdürebilmek için önce memleketi Punjab'a döndü. Bunun ardından da kazandığı bursla doktorasını yapmak üzere Birleşik Krallık'a gitti.

Cambridge Cavedish Laboratuvarın’da kuramsal fizik alanında PhD derecesini aldı. Doktora tezini ise kuantum elektrodinamiği üzerine yaptı. Yayınladığı bu tez, bilim camiasında büyük ilgi ve beğeni topladı. Yazdığı bu tezden dolayı Adam’s Ödülü’ne layık görüldü.

Doktorasını tamamladıktan sonra 1954 yılına kadar Hükümet Koleji Üniversitesi'nde Matematik Profesörü olarak çalışmalarını sürdürdü. Bunun ardından Punjab Üniversitesi'ne döndü ve profesör olarak Matematik Bölümü Başkanlığı'nı yürüttü. Buradaki görevi boyunca çalışmalarını sürdürmesi ve isteklerini yerine getirmesi çok da kolay olmadı. Burada meslektaşlarıyla birlikte güçlü bir muhalefetle karşılaştı ve bir enstitü açma talebi de geri çevrildi. 

1953'te çıkan ayaklanma sonrasında Cambridge'e geri döndü. Buradan sonra Paul Matthews Imperial College'a Teorik Fizik Bölümü'ne kurucu başkan olarak atandı. Buradaki çalışma ve çabaları sonucunda bölüm, önemli bilimsel çalışmalar yürüten bir merkez haline geldi. Yaşadığı olumsuzluklara rağmen ülkesiyle bağlarını koparmadı. Ara ara ziyaretlerde bulundu ve Pakistan'lı öğrencilere burs sağladı.

1959 yılında, J. Robert Oppenheimer ile çalışmalar yürüterek elektrodinamik çalışmaları yaptı. 1960’tan 1974’e kadar Pakistan hükümetine bilim danışmanlığı yaptı ve ülkesinin özellikle enerji alanında kalkınması için önemli projeler üretti. Pakistan'ın atom bombası üretme çalışmalarına katkı sağladı. 1974 yılında Pakistan Parlamentosu Abdus Salam'ın da dahil olduğu Ahmediyye Müslüman Topluluğu’nu kafir ilan edince, ülkesinden protestolarla ayrıldı.

Abdus Salam 21 Kasım 1996'da Cambridge'de hayatını kaybetti.

Abdus Selam'ın Bilime Katkıları ve Nobel Fizik Ödülünü Alması

Abdus Salam (Abdüsselam) elektrozayıf etkileşim ile ilgili çalışmalara katkılarından dolayı 1979 yılında Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü. Bu ödülle birlikte, Nobel Ödülü kazanan ilk müslüman bilim insanı olma ünvanına erişti. Abdus Salam’ın en önemli başarısı Pati–Salam modeli, manyetik foton, vektör meson, Büyük Birleşme kuramı, süpersimetri çalışmaları ve de en önemlisi elektrozayıf kuvvet teorisini ortaya koymasıdır. Nitekim bu çalışmaları, kendisinin Nobel Ödülü'nü almasını sağlamıştır. Bunların yanında, öğrencisi Riazuddin ile Salam birlikte çalışarak modern nötron teorisi, nötron yıldızları ve kara deliklere, ayrıca kuantum mekaniğini modernize etmeye ve kuantum alan kuramına önemli katkılar yaptı.

Abdus Salam'ın Nobel Fizik Ödülü'nü alırken yaptığı konuşması ise müslüman toplumlarda büyük yankı uyandırdı. Abdus Salam (Abdüsselam) Nobel Fizik Ödülü'nü alırken yaptığı konuşmasında Kur'an-ı Kerim'in Mülk Suresi'nden üçüncü ve dördüncü ayetlerini okumuştur: "O, yedi göğü tabaka tabaka yaratandır. Rahmân’ın yaratışında hiçbir uyumsuzluk göremezsin. Bir kere daha bak! Hiçbir çatlak (ve düzensizlik) görüyor musun? Sonra tekrar tekrar bak; bakışların (aradığı çatlak ve düzensizliği bulamayıp) âciz ve bitkin halde sana dönecektir."

Abdus Salam'ın Nobel konuşması bugün bile hala yankılarını sürdürmektedir.