Cizreli bilim insanı el Cezeri kimdir? El Cezeri'nin buluşları ve eserleri nelerdir? İşte kısaca el Cezeri'nin hayatı ve çalışmaları...
El Cezeri Kimdir? El Cezeri'nin Kısaca Hayatı
1136 yılında Cizre'nin Tor mahallesinde dünyaya gelen El Cezeri'nin hayatı hakkında günümüze çok fazla bilgi ulaşmamıştır. Öğrenimini Camia Medresesi'nde tamamladığı biliniyor. Asıl adı Ebu’l İz İsmail İbni Rezzaz El Cezeri'dir. Güneydoğu Anadolu Artukluların hakimiyetine geçtikten sonra, o zamanki başkent olan Diyarbakır'a çağrılır. Burada hükümdarın himayesi altında 25 yıl boyunca önemli bilimsel çalışmalar yapar. Bu süreçte birçok eser üreten el Cezeri, eserlerini de arapça olarak yazar. Bu 25 yıl boyunca yaptığı buluşlarını da bu eserlerinde kaleme alır.Keskin zekası ve kişiliğiyle de ün salan bilim insanı el Cezeri, 1206'da memleketi Cizre'de hayatını kaybetmiştir.
El Cezeri'nin Buluşları, Bilimsel Çalışmaları ve Bilime Katkıları
Bilim tarihi açısından el Cezeri'nin en büyük önemi, sibernetik ve robot biliminde yaptığı çalışmalardır. Bu alanda buluşları olan ve bilimsel çalışmalar gerçekleştiren ilk bilim insanının el Cezeri olduğu kabul edilir. Üretmeyi başardığı otomatik makineler günümüz mekanik ve sibernetik bilimlerinin temellerini oluşturmaktadır. Bu alandaki çalışmalarını yazıya geçirmiş ve bu eserin kopyaları günümüze ulaşmıştır. "Mekanik Hareketlerden Mühendislikte Faydalanmayı İçeren Kitap" (El Câmi-u’l Beyn’el İlmî ve El-Amelî’en Nâfi fî Sınâ'ati'l Hiyel) adlı eserinde elliden fazla buluşunun kullanım şekilleri ve nerelerde yararlanılabileceği ayrıntılı olarak anlatılmıştır. El Cezeri'nin bilimsel çalışmaları teoriden çok pratik alana yönelmiş durumdaydı ve fikirlerini hızlıca somutlaştırma çabasındaydı. Bundan dolayı, yapacağı cihaz, icat ve buluşların önce taslak çizimini yapmış, ardından da bunları maket olarak tasarlamıştır. Bu maketleri oluşturmak için de geometri kurallarını kullanmış ve birçok hesaplama yöntemiyle ilgilenmiştir. Bunun sonucunda da çok sonradan icat edilecek olan hesap makinesine benzer bir mekanizma kurmayı başarmıştır. Ayrıca bu tarz otomatik sistemler kurmakla yetinmemiş, bu otomatik sistemler arasında denge kurmayı da başarmıştır. El Cezeri, otomatik kontrollü makinelerin buluşundan çok önce, değişik haznelerdeki suyun seviyesine bağlı olarak ne zaman su döküleceğine, ne zaman meyve ve içecek sunacağına karar veren otomatik bir cihaz geliştirmiştir. Otomatik sistemlerden sonra su gücü ve basınç etkisinden yararlanarak kendi kendine denge kuran ve ayarlama yapan dengeyi oluşturması, el Cezeri'nin otomasyon alanına en önemli katkısıdır. El Cezeri'nin bilinen diğer ünlü yapıtları ise şunlardır:- Diyarbakır Ulu Camii'deki ünlü Güneş Saati
- Fil su saati
- Tavus kuşlu ibrik
- Mumlu saatler
- Fıskiyeler
- Abdest almak için otomatlar
- Suyu yukarı çıkaran araçlar
- Saz çalan robotlar
- Masa
Araştırma ödevi çoook yardimci oldu Teşekkür ederim
araştırma ödemime çok yardımcı oldu tesekkür ederim
Araştırma ödevimde çoook yardımcı oldu . Çoook iyi olmuş en iyisi bu
Çoooooooooook beğendim çok güzel bilginler verdiniz . Çooooooooook teşekkür ederim
Sen çok iyisin
O KADAR SİTE DOLAŞTIM EN MANTIKISI BU OLMUŞ BİR YERDE ESERLERİNDEN BAHSEDİYOR ARTUKLU ÖNEMİNDEN BAHSETMİYOR BİR YERDE BİRİNDEN BAHSETSE DİĞER YERDE ÖBÜRÜNDEN BAHSETMİYOR EN MANTIKLISI BU OLMUŞ. HARİKA ÇOOOOOOOOOK TEŞEKKÜR EDERİM.